Wat leren kinderen van het kijken naar kunst?

Het lijkt nog heel ver weg, maar in de eerste helft van 2016 mag ik een supertof project gaan doen! Ik ga leerlingen uit groep 1 t/m 4 van het basisonderwijs Visual Thinking Strategies workshops geven. De details houd ik nog even voor me, maar ik kan niet wachten tot het zover is!

De komende tijd ga ik me verdiepen in de effecten van dit soort workshops en kunstonderwijs op kinderen. In regelmatige blogberichten wil ik jullie deelgenoot maken van mijn opgedane kennis en ervaringen.

Er zijn boeken en websites volgeschreven over de gunstige effecten van kunstbeschouwing, zowel voor volwassenen als kinderen. Maar wat leren kinderen nou echt van het kijken naar kunst?

Foto: Via Twitter @j_postma

Omdat de effecten van kunstbeschouwing niet direct meetbaar zijn deel ik een aantal dingen die mij opvallen tijdens het geven van workshops en lezingen.

Verbinding.
Door in een groep naar kunst te kijken maak je een verbinding met elkaar, maar het kijken naar kunst zorgt ook voor een connectie tussen de leerlingen en het verleden, de kunstenaar, de cultuur en iedereen die eerder ooit voor het kunstwerk stond en ernaar keek.

Empathie.
Door het kijken naar kunst en het bespreken en beargumenteren van wat ze zien, leren kinderen de gevoelens van anderen beter herkennen en begrijpen.

Respect.
Door leerlingen via kunst kennis te laten maken met andere culturen en ideeën worden zij uit hun comfortzone gehaald. Dit kan ze helpen om mensen en gebruiken die anders zijn dan zij gewend zijn te begrijpen en  respecteren.

Mijn dochter bij Kunstinitiatief De Cacaofabriek, Helmond

Focus.
Door kinderen te ‘dwingen’ te blijven kijken en gedurende circa 20 minuten steeds nieuwe dingen te ontdekken en benoemen, leren ze zich te concentreren op wat ze zien. In onze maatschappij van snelle media en korte concentratiebogen is dit een zeer nuttige oefening.

Het begrijpen van media en afbeeldingen.
Wat samenhangt met het vorige punt is het feit dat onze leefwereld bol staat van de afbeeldingen, overal om ons heen zijn plaatjes, foto’s en reclame-uitingen. Kinderen moeten leren de boodschappen die deze afbeeldingen geven te interpreteren.

Complexe denkwijze.
Het interpreteren van kunst geeft leerlingen de mogelijkheid hun brein op een complexe manier te gebruiken. Wanneer kinderen naar kunst kijken evalueren, analyseren, vergelijken, bekritiseren en vormen ze een mening.

Kinderen van Basisschool Dierdonk luisteren naar museumrondleidster bij expositie Wild Beest in Gemeentemuseum Helmond

Observatie en Bewustzijn.
Gedisciplineerd kijken geeft leerlingen de kans om details te ontdekken in een kunstwerk die ze met een snel kijkje nooit zouden zijn opgevallen. Het traint kinderen om zich meer bewust te zijn van de wereld om hen heen.

Zelfreflectie.
Kunst helpt ons onze gevoelens en gedachten op een andere manier te bekijken. Het laat ons de wereld zien op een manier zoals geen enkel ander middel kan.

Nieuwsgierigheid en Verwondering.
Kunst helpt bij het ontstaan en behouden van een gevoel van verwondering en opwinding over de wereld.

Er zijn verschillende manieren om het kijken naar kunst te stimuleren, begeleiden en verdiepen. Daarover meer in de volgende blogpost.